Skip to main content

Perfectionisme symptoom van OCD?

Perfectionisme symptoom van OCD?

Vraag

Ik heb OCD en schema’s zoals Mislukking en Minderwaardigheid. Angst om tekort te schieten en afgewezen te worden belemmert me in dagelijkse taken. Schematherapie hielp niet; ik vraag me af of deze angsten obsessies zijn en een andere aanpak beter zou werken.

Ik heb OCD waarvoor ik medicatie gebruik en in het verleden CGT heb gehad. Daarnaast heb ik schematherapie gehad en daaruit kwam dat ik vooral last heb van de schema’s Mislukking, Sociale isolatie, Extreem hoge eisen en Minderwaardigheid & Schaamte. In het dagelijks leven ben ik voortdurend bang dat ik tekortschiet (bv in het huishouden en in werksituaties) en afgewezen wordt (door mijn man, familie en vrienden). Het gevolg is dat ik altijd “minder werk verzet” dan ik zou willen verzetten, ik het mezelf vrijwel nooit gun om te lummelen (lekker niks nuttigs doen) en dat ik me altijd gespannen voel in het contact met anderen. Schematherapie heeft me niet geholpen. Nu vraag ik me af of mijn hardnekkige angst om niet goed genoeg te zijn en afgewezen te worden, obsessies zijn. Als dat zo zou zijn, dan verklaart dat misschien waarom ik met schematherapie niet verder kwam/kom. En dan levert een andere aanpak misschien meer op. Ik probeer overigens al jaren om een goed weekschema te maken waarin staat wanneer ik wat moet doen, in de hoop dat ik dan rust krijg als ik de geplande dingen gedaan heb. Maar het lukt me nooit om me aan dat schema te houden; op papier zijn de daginvullingen echt niet te vol, maar door moeheid lukt het me gewoon niet. Lichamelijk is alles goed; ik kan kennelijk maar zeer weinig aan.

Antwoord

Menno Oosterhoff, Psychiater

Wat je beschrijft zie ik heel vaak bij mensen met dwang. Ik noem het moreel perfectionisme of morele smetvrees. Altijd het gevoel: Ik deug niet en eindeloos proberen om onhaalbare doelen te realiseren, wat dan mislukt en weer het gevoel geeft dat je inderdaad niet deugt. Wat beter zou zijn is het gevoel, dat je niet deugt leren te negeren en op te vatten als een obsessieve onrust, die nooit weggenomen kan worden door het perfect te doen, omdat het toch nooit genoeg is. Dus verduren ipv proberen weg te nemen. Juist wel een beetje gaan lummelen en tijd voor jezelf nemen en dergelijke.

En beseffen, dat het niet ligt aan de prestaties, maar aan de eisen.