Je ruimte innemen bij een partner met dwang

Kees neemt contact met mij op via de mail. Twee maanden eerder heeft hij mijn e-book gelezen met daarin drie tips hoe om te gaan met angst of dwang in je gezin. In onze kennismaking vertelt hij de eerste twee tips te hebben toegepast. Hij beseft dat hij een probleem heeft en is met een vriend gaan praten.

Kees is getrouwd met Marja en samen hebben ze twee kinderen: Femke van vijf en Sem van twee. Marja heeft last van angst en dwang. Ze was altijd een vrouw die precies en nauwkeurig was, maar na de geboorte van Sem is dit in de ogen van Kees dwangmatig geworden. Ze maakt veel schoon en verwacht van hem dat hij zijn handen wast als hij de kinderen wil vastpakken.

Hoe is dit voor jou?

In de eerste sessie vertelt hij wat er allemaal speelt thuis. Telkens stel ik hem dezelfde vraag: “Hoe is dit voor jou?” Deze vraag is moeilijk voor hem. Hij is niet gewend stil te staan bij hoe iets voor hem is.
Tijdens ons tweede gesprek vertelt hij zijn grootste angst. Kees ziet dat Femke bepaalde dingen over gaat nemen van haar moeder. Ze zegt tegen hem dat hij eerst zijn handen moet wassen voordat hij haar een knuffel mag geven. “Dit is voor mij de grens en het signaal dat ik er iets aan moet en wil doen.”

Veranderen

Ik vraag hem of Marja hulp heeft. Dat heeft ze niet. Ze vindt dat haar probleem niet zo groot is.
Ik leg Kees uit dat hij alleen zichzelf kan veranderen. Mijn ervaring is dat als hij het anders gaat doen, Marja ook in beweging zal komen.
Eerst werk ik met Kees aan het duidelijk overbrengen van een boodschap. Mijn motto: “Ja zeggen ja doen, nee zeggen nee doen”. In woorden en lichaamshouding. In liefde en zorgvuldigheid. Vervolgens maakt Kees via een stappenplan voor zichzelf duidelijk hoe hij gaat stoppen met zijn handen wassen als hij de kinderen wil knuffelen.

Toeval?

“Wat is toeval?” vraagt Kees als ik hem weer spreek. Hij vertelt dat hij een grote snee in zijn vinger kreeg. Hét moment om tegen Marja te zeggen dat hij niet meer te vaak zijn handen kan wassen. Marja gaat er niet tegen in. De wond is bijna genezen, maar Kees is niet vaker zijn handen gaan wassen. Marja vraagt er niet meer om.

Wat heeft Kees anders gedaan? Hij zegt niet meer tegen Marja dat zij moet stoppen met handen wassen. Marja mag haar eigen keuze daarin maken. Nu Kees weet wat voor hem het probleem is, kan hij duidelijk zijn boodschap naar Marja overbrengen. “Waar eerst direct discussie ontstond, kan ik het nu gewoon zeggen.” Kees is nog verbaasd dat dit zo makkelijk is.
Er is meer rust in hun relatie. Femke schatert als hij haar onverwachts kietelt. En Marja heeft bij de huisarts gevraagd om een verwijzing voor hulp.

Wat is toeval? Dat wat je toe valt.

Thea van Bodegraven