Smetvrees

Smetvrees is samen met controledwang zonder meer de meest bekende vorm van OCD.

Bij smetvrees is er obsessieve onrust over de kans in aanraking te komen met  iets waarmee je absoluut niet in aanraking wilt komen. Dit kan meerdere redenen hebben.

1. Angst om besmet te raken met een ziekteverwekker. Angst voor Aids is een bekende vorm hiervan (zie: Het houdt niet op. David Adams) of angst voor hondsdolheid. Soms is het niet op een specifieke ziekte gericht.
2. Angst voor andere dingen die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn zoals radioactief materiaal of asbest.
3. Angst voor sperma i.v.m. het risico zwanger te raken.

Een andere vorm wordt ook wel besmettingsvrees genoemd. Daar is de angst gericht op het risico anderen schade toe te brengen. Het gaat over dezelfde thema’s maar nu is het steeds de angst schuld op je te laden door anderen te besmetten, in aanraking te brengen met schadelijke stoffen of te bevruchten.

De obsessie kan ook niet zozeer de angst zijn, maar meer een intense walging of afkeer. Vaak gaat het dan over lichamelijke afscheidingsproducten zoals poep, urine, zweet, huidschilfers, snot, spuug en slijm. Het kan gaan over eigen afscheidingsproducten of over die van anderen of van dieren. Het kan ook gaan over rottingsproducten en dergelijke.

Smetvrees wordt ook wel wasdwang genoemd, maar wassen en schoonmaken is vaak slechts een van de dwanghandelingen. Er kan ook sprake zijn van heel veel controleren of in gedachten checken of je niet in aanraking bent geweest met iets of anderen ergens mee in aanraking hebt gebracht. Ook informatie zoeken op internet of anderszins bevestiging vragen komt veel voor.  En zeker ook vermijding; allerlei dingen uit de weg gaan die je in aanraking zouden kunnen brengen met het gevreesde of verafschuwde.

Het wassen kan heel ver gaan, omdat het vies blijft voelen. Schrale handen tot bloedens toe, wassen met bleekwater etc. komen allemaal voor. Behalve het eigen lichaam worden ook kleding en het huis vaak grondig gereinigd.

Een bijzondere vorm van wasdwang zonder dat er echt smetvrees is, is als iemand een obsessie heeft met symmetrie. Dan moeten de linker- en de rechterhand precies even schoon zijn of voelen. Dat kan ook leiden tot veel wassen, zonder dat er sprake is van angst of afkeer voor iets.