Auteur: katrien@nedkad.nl

Onder Seksuele Oriëntatie OCD (SO-OCD) vallen alle vormen van obsessieve twijfel aan je eigen seksuele geaardheid. Dus homoseksuele OCD (H-OCD), pedoseksuele OCD (P-OCD) en ook homoseksuelen die twijfelen of ze niet heteroseksueel zijn of mensen die er dwangmatig aan twijfelen of ze misschien biseksueel zijn hebben allemaal last van van Seksuele Oriëntatie OCD. Dat is wezenlijk anders dan zoeken naar je eigen seksuele identiteit. Als je last hebt van Seksuele Oriëntatie OCD twijfel je voortdurend aan je eigen geaardheid en/of ben je bang dat je je ware geaardheid niet onder ogen wilt zien. Dit kan ervoor zorgen dat je eindeloos speurt naar antwoorden of zekerheid zoekt door je eigen gevoelens steeds te controleren. Je vermijdt misschien situaties uit angst gevoelens te krijgen of iets te doen wat je helemaal niet wilt. De angst voor het onderwerp kan lichamelijke sensaties teweeg brengen. Deze sensaties voelen als een bevestiging van hoe je niet bent. Door steeds te piekeren en te vermijden wordt je juist overgevoelig voor ieder signaal dat je zelf ziet als bewijs voor een geaardheid die jou vreemd is.

Meer informatie:

• Chrissie Hodges over H-OCD

Relatie OCD, ook wel R-OCD, veroorzaakt obsessieve kwellende twijfel over je eigen gevoelens voor je partner. Vind ik hem of haar wel leuk genoeg, mooi genoeg, hou ik wel echt van hem of haar? Dit zijn typisch gedachten die zich steeds opdringen aan mensen met R-OCD. Om deze onrust weg te nemen kun je gaan piekeren, voortdurend gevoelens checken, bevestiging zoeken, informeren bij anderen hoe die hun partner beleven, etcetera. Dit zijn dwanghandelingen. Het kan, zoals alle dwang, behoorlijk kwellend zijn. Het vraagt van de partner dat deze het dwangmatige ervan inziet. Ook kun je obsessief twijfelen aan de gevoelens van je partner voor jouzelf en dwangmatig steeds bevestiging vragen of de ander controleren. Dit kan leiden tot obsessieve jaloezie. Nog een een andere vorm van R-OCD is erg letten op het gedrag of uiterlijk van je partner en geen enkele tekortkoming van hem of haar accepteren. Dan leg je dwangmatig op alle slakken zout.

Meer informatie:

• Artikel op Vice over Relatie OCD
• OCDnet webinar door Rachel van Loenen en Bernardette Blom over Relatie OCD

Perinatale OCD wordt ook postnatale OCD, maternal OCD of postpartum OCD genoemd. Maternal OCD is een minder goede benaming want het doet geen recht aan het feit dat Perinatale OCD ook bij vaders kan voorkomen. Het kan meerdere vormen aannemen die betrekking hebben op de rol van de moeder of vader. Perinatale OCD  kan eigenlijk een obsessief verantwoordelijkheidsgevoel zijn. Je bent dan voortdurend bang dat de baby iets overkomt doordat je iets per ongeluk of door nalatigheid fout doet. Het kan ervoor zorgen dat je eindeloos gaat controleren of het wel goed gaat met de baby en of er niets is waardoor de baby zich zou kunnen bezeren of misschien zou kunnen overlijden. Je kunt last hebben van obsessieve indringende gedachten (intrusies) over vreselijke dingen. Meestal zijn de beelden die je voor je ziet agressief of seksueel van aard. Je denkt aan dingen die je je baby opzettelijk zou kunnen aandoen en voelt je daar erg schuldig over over walgt ervan. Je kunt ook dwangmatig denken dat je liever had gehad dat het kindje er niet was geweest, terwijl je zeker weet dat je ontzettend van je pasgeboren baby houdt. Hierdoor kunnen kersverse moeders en vaders erg aan zichzelf gaan twijfelen. De periode van zwangerschap en geboorte zorgt ervoor dat de omstandigheden om OCD te ontwikkelen optimaal zijn. De zwangerschapshormonen, de spanning rond de bevalling, de vermoeidheid erna, tekort aan slaap door de nachtvoedingen, maar ook de verandering van het lichaam, het belang van de zorg voor het ongeboren kind, de verwachtingen t.a.v. het ouderschap en de verantwoordelijkheid voor het kwetsbare en weerloze kindje dat van jou afhankelijk is zijn factoren die dwang in de hand kunnen werken.

Meer informatie:

• Ervaringsverhaal van Marjolijn op OCDcafé over Perinatale OCD
• Engelstalige website over Perinatale OCD

De onrust bij dwang voelt niet altijd angstig aan. Er zijn ook obsessies die meer onbestemd aanvoelen: “Het voelt gewoon niet goed”, “het is niet compleet, niet in orde.” Deze obsessies worden Not Just Right Feelings (NJRF) genoemd.

Morele Smetvrees is overdreven angst voor een smet op je blazoen. Je maakt je overmatig druk over je eigen moreel besef en handelen en streeft naar morele perfectie. Soms graaf je dagenlang in je eigen geheugen om je ervan te verzekeren dat je geen immorele dingen hebt gedaan of gezegd. Je vraagt je af of je echt eerlijk was, of je niemand hebt gekwetst en of je de juiste intenties had. Je kunt ook bang zijn niet te handelen of te denken zoals je geloof dat voorschrijft of je bent continu bang het milieu te vervuilen. Je hebt snel het gevoel dat je inderdaad niet hebt gehandeld naar de juiste normen en waarden. Daarom wil je dat goed maken door bijvoorbeeld dwangmatig excuses aan te bieden of dingen op een andere manier weer in orde te maken. Je kunt ook bang zijn voor contact met iemand die symbool is geworden voor wat je niet wilt zijn of iets dat je niet wilt dat gebeurt. Het kan zijn dat je jezelf mentaal en soms zelfs fysiek moet ‘reinigen’. Je kunt ook bang zijn te veranderen in een moreel verwerpelijk iemand. Dan is het is een vorm van Transformatie OCD.

Meer informatie:

• Ervaringsverhaal van Marjolijn op OCDcafé over Morele Smetvrees

Imposter OCD veroorzaakt het gevoel dat je anderen voor de gek houdt, dat je in feite een bedrieger bent, terwijl hier geen aanleiding toe is. Het kan zijn dat je je eigen professionele kwaliteiten in twijfel blijft trekken, maar het komt ook voor dat mensen die al weten dat ze dwang hebben ineens denken dat ze helemaal geen dwang hebben, maar iedereen voor de gek houden om aandacht te krijgen of een excuus te hebben voor hun slechte gewoonten of nare ideeën.

Meer informatie:

• Ervaringsverhaal van Marjolijn op OCDcafé over Imposter OCD
• Blog van Menno Oosterhoff op Medisch Contact over Imposter OCD

Hit and run OCD betekent dat je bang bent om per ongeluk iemand aan te rijden of dat je, zonder dat je het hebt gemerkt, iemand hebt aangereden. Je durft misschien geen auto meer te rijden. In extreme gevallen kan het gebeuren dat iemand steeds terug gaat naar een bepaalde plek op de afgelegde route om te controleren of er sporen zijn van een verkeersongeluk.

Meer informatie:

• Blog over hit and run OCD
• Podcast en ervaringsverhaal op theOCDstories.com

Harm OCD is de angst om anderen geweld aan te doen. Je hebt last van agressieve beelden of voorstellingen die zich ongewild aan je opdringen. Je gaat je afvragen of je de dingen die je voor je ziet niet stiekem echt zou willen doen. Misschien denk je dat je deze dingen denkt omdat je stiekem anderen zou willen pijnigen. Je kunt je daardoor erg slecht gaan voelen over jezelf of denken dat je een slecht mens bent. Je kunt zo bang worden dat je echt iets gewelddadigs gaat ondernemen dat je bijvoorbeeld alle messen achter slot en grendel opbergt.

Meer informatie:

• Verhaal over angst voor aggressieve dwanggedachten

Fear Of Missing Out (FOMO) betekent de angst om iets te missen. Je ervaart voortdurende onrust over de mogelijkheid dat je iets belangrijks mist. Vaak gaat het om de angst sociale gebeurtenissen te missen.

Meer informatie:

• Artikel in Psychologie Magazine over FOMO

Obsessieve angst om belangrijke gegevens te verliezen, per ongeluk een virus te downloaden, gehackt te worden of iets schadelijks te uploaden op het internet.