Van trichotillomanie (TTM) spreek je als je  onbewust of juist heel bewust hoofdharen, wenkbrauwen en/of wimpers uittrekt en hierdoor tijdelijk een gevoel van opluchting ervaart. Daarna krijg je vaak gevoelens van schuld en schaamte. Dit wordt vergergert door de soms zichtbare kale plekken. Er is nog niet zoveel bekend over de oorzaak. De aandoening wordt als stoornis in de impulscontrole tot de groep van obsessieve compulsieve spectrumstoornissen (OCSS) gerekend en wel tot de subgroep body focused repetitive behavior (BFRB). TTM kan op zeer jonge leeftijd beginnen. De behandeling van TTM bestaat uit gedragstherapie en/of medicatie.

Meer informatie:

• Haartrekjes: De helpende hand voor TTM-ers (Instagram)

Bij skin-picking, ook wel dermatillomanie, titillomanie of excoriatiestoornis genoemd, krab en pulk je tot bloedens toe aan wondjes, moedervlekken en andere oneffenheden op de huid. Als je hier last van hebt kan je huid door littekens permanent beschadigd raken. Je schaamt je vaak erg voor de onbedwingbare impulsen en de zichtbare gevolgen. De aandoening wordt als stoornis in de impulscontrole tot de groep van Obsessieve Compulsieve Spectrumstoornissen (OCSS) gerekend en wel tot de subgroep Body-Focused Repetitive Behavior (BFRB). Net zoals bij trichotillomanie, lijkt ook bij skin-picking sprake van twee varianten:

1. De variant waarbij de onrust over oneffenheden van de huid op de voorgrond staat.
2. De variant waarbij sprake is van een dromerig bewustzijn en het haren uittrekken of aan wondjes krabben haast onbewust gebeurt. Deze variant is mogelijk ook op te vatten als een stereotype gedraging.

Meer informatie:

• Nederlandse Vereniging voor Psychodermatologie

Olfactory Reference Syndroom (ORS) wordt ook wel autodysomofobie, bromosis of geurbetrekkingswaan genoemd en wordt beschouwd als een variant van Body Dysmorphic Disorder (BDD), van OCD of ook wel van sociale fobie. Je hebt last van een obsessie rond het verspreiden van een vieze lichaamsgeur of bent overmatig bang om uit je mond te ruiken (halitofobie). Je hebt tevens de een neiging om ten onrechte gedrag van anderen zoals opmerkingen, gebaren en handelingen te betrekken op deze vermeende lichaamsgeur. Je denkt bijvoorbeeld dat iemand een raam opendoet, snuift of zijn neus aanraakt in verband met jouw lichaamsgeur.

Body Focused Repetitive Behaviour (BFRB) is overdreven grooming behaviour, ofwel het ernstig overdrijven van je eigen lichamelijke verzorging. Het kan zo erg zijn dat je jezelf erdoor beschadigt. BFRB valt binnen het spectrum van de dwangstoornissen. Soms kun je BFRB opvatten als een vorm van OCD, soms meer als een vorm van Body Dysmorphic Disorder. Er is een overlap met complexe tics, die ook met uiterlijke verzorging te maken kunnen hebben.

Meer informatie:

• Documentaire over OCD, vanaf 23m 30s over BFRD
• Engelstalige informatie over BFRD

Body Dysmorphic Disorder of BDD houdt in dat je obsessief twijfelt aan een bepaald aspect van je eigen uiterlijk. Als je last hebt van BDD kun je ook lijden aan een ernstige vorm van ingebeelde lelijkheid.

Meer informatie:

• Ervaringsverhaal van Marjolijn over BDD op OCDcafé
• Psychiater Nienke Vulink over BDD
• Engelstalige pagina van de International OCD Foundation over BDD
• Website van de BDD foundation (Engelstalig)
• Annelin Keijzer over BDD (video van de Internationale Conferentie over BDD in 2015)