Schilder met smetvrees

Geschreven door Johan

Een baan hebben met een stoornis kan erg lastig zijn. Ik was onderhoudsschilder met smetvrees, hypochondrie, OCD, hoogsensiviteit (HSP) en depressies. In dit blog vertel ik je wat ik heb ervaren.

Allereerst zal ik even vertellen waarom ik nou schilder ben geworden terwijl ik last had van diverse stoornissen en nog wel smetvrees ook.

Wegens mijn problematiek werd het voor mij onmogelijk om een studie te volgen. Niemand wist er echter van af, zelfs ik wist toen nog niet wat er nou mis was met mij.

Uit een uitgebreid beroepskeuzeonderzoek bleek dat ik totaal niet met mijn handen kon werken en werd me geadviseerd om een HBO-studie te gaan volgen. Voor de HBO-studie zou ik zes jaar lang moeten blokken. Ik wist dat ik dat niet aan zou kunnen. Na lang zoeken besloot ik me uiteindelijk aan te melden voor een schildersopleiding waarbij je meer praktisch bezig zou zijn dan theoretisch en al snel aan het werk zou kunnen.

“Kantoorpikkie”

Tijdens mijn toelatingsweken op de schildersschool, waar je eigenlijk alleen maar praktijkgericht bezig was, werd ik al snel weer geconfronteerd met mijn problemen. Ik waste door mijn smetvrees abnormaal vaak mijn handen en verrichtte vanwege mijn “vreemde” dwanggedachten erg veel dwanghandelingen. Daardoor kreeg ik al gauw een stempel van “te langzame werker en kantoorpikkie”. Na een aantal weken werd me medegedeeld dat het niks met me zou worden. Uiteindelijk werd er na een goed gesprek toch besloten om mij nog een kans te geven en twee weken later werkte ik voor het eerst bij een echt schildersbedrijf.

Bij het schildersbedrijf werden mijn dwanggedachten en daardoor ook de dwanghandelingen alsmaar erger. Zo had ik elke dag gedachten dat er iets ergs zou kunnen gebeuren met mijn dierbaren zoals mijn moeder, vriendin, zussen of zelfs met mijzelf. Om die gedachten te voorkomen, ging ik dwanghandelingen uitvoeren. Bijvoorbeeld een deur opnieuw schilderen terwijl deze allang klaar was. Meestal moest ik de deur 6, 8 of 10 keer overdoen omdat dat voor mij een soort van “heilige” getallen waren. Natuurlijk kreeg ik ook bij dit schildersbedrijf vaak te horen dat ik niet snel genoeg was. Ik durfde in deze nogal stoere mannenwereld niet uit te leggen wat er allemaal door me heen ging.

Een dagelijkse worsteling

Mijn dwanggedachten en daardoor ook de dwanghandelingen werden met de dag erger. Zo ook bij diverse nieuwe werkgevers. Op een bepaald moment kon ik eigenlijk niks meer doen zonder een dwanghandeling uit te voeren. Zo moest ik meerdere malen een trapje, ladder of steiger beklimmen om een erge dwanggedachte te voorkomen; daarna moest ik nog beginnen met mijn werk. Het schoonmaken, het schuren, het repareren en kitten, het gronden, het voorlakken en het afschilderen, ging door mijn OCD heel erg moeizaam. Zelfs met het klaarmaken van het schoonmaakwater, gereedschap of verf kreeg ik heel veel moeite. Alles moest op een bepaalde manier gedaan worden, een bepaald aantal keer en in een bepaalde volgorde.

Door mijn aandoeningen en de (on)begrijpelijke kritiek in deze wereld, werd ik ontzettend onzeker. Ik kreeg vaak te horen dat ik vreselijk langzaam was; soms zelfs dat het niks met me zou worden. Daarnaast is de werkdruk in de schilderswereld zeer hoog en zijn de werkomstandigheden niet altijd ideaal. Het was dagelijks een worsteling. Door dit alles werd ik depressief en kreeg ik suïcidale gedachten.

Uiteindelijk werd 2013 het jaar waarin ik volledig knakte. Naast de jarenlange worsteling met ernstige hypochondrie, vreselijke OCD en zware depressies, verloor ik door de crisis mijn baan en mijn vader pleegde zelfmoord. Mijn eigen gedachte aan zelfmoord werd steeds groter. Op de dag dat ik het wilde gaan doen, vond mijn partner mij hopeloos in tranen op bed. Dat was de eerste keer dat ik over al mijn problemen begon te praten.

OCD de baas

We hebben direct professionele hulp ingeschakeld. Mijn dwangstoornis had met zo’n tien uur per dag aan dwanghandelingen een ernstige vorm aangenomen. Lichte OCD-klachten vielen niet eens meer op.

Na een professionele behandeling van twee jaar ben ik nu mijn OCD de baas. Door middel van het geleidelijk afbouwen van mijn dwanghandelingen en daardoor geen aandacht meer te geven aan mijn dwanggedachten, kan ik nu werkzaamheden verrichten zonder overbodige handelingen. Daardoor kost het me niet meer energie en ben ik gelukkig nu een stuk sneller in mijn werkzaamheden.

Photo credit: Johan Krom