Medicatie bij OCD

Vraag

Ik ben vorig jaar gestart met het gebruiken van Clomipramine nadat mijn dwangklachten toenamen na de geboorte van mijn zoontje. Voor de start met Clomipramine ken ik ook periodes waarin ik geen last had van de dwang. Ook na de geboorte van mijn zoontje.

Inmiddels in een maand tijd afgebouwd met clomipramine voor mijn dwangstoornis (intrusies m.b.t. zoon en piekeren) van 75 tot 0 mg. De reden van afbouw is omdat ik ook mét clomipramine nog ‘nu en dan’ last had van periodes met dwang. Verder opbouw bleek niet mogelijk omdat ik dan veel last kreeg van bijwerkingen.

Inmiddels heb ik veel geleerd over dwang en handvatten gekregen hiermee om te gaan. Toch vind ik het afbouwen enorm spannend. Daarom een paar vragen:

Hoe snel na het afbouwen van clomipramine kan je een terugval krijgen? En kan je daar ook zelf uit komen? Of moet je dan opnieuw starten met medicijnen?

Kan iemand ook zonder medicijnen herstellen van ocd?

Is de reden om te starten met medicatie om het zenuwstelstel te kalmeren of om door die medicatie beter in staat te zijn behandeling te volgen? Want dat laatste lukt mij ook zonder medicijnen.

Antwoord

Ton van Balkom, Psychiater

Hoe snel na het afbouwen van clomipramine kan je een terugval krijgen?

Dat wisselt. Sommige mensen vallen snel na staken terug. Dat wil zeggen na enige maanden. Andere mensen blijven klachtenvrij, terwijl weer anderen opnieuw dwangklachten krijgen nadat ze stressvolle situaties hebben doorgemaakt.

Als je heel snel (binnen dagen of weken) psychische klachten terug krijgt, is er vaak geen sprake van terugval, maar van ontwenningsverschijnselen. Het lichaam moet zich dan aanpassen aan een situatie zonder medicatie.

En kan je daar ook zelf uit komen? Of moet je dan opnieuw starten met medicijnen?
Bij terugval kun je ook zonder medicatie je dwangklachten onder controle proberen te krijgen. Dat kan met de principes van de cognitieve gedragstherapie (CGT): systematisch niets meer vermijden wat je angstwekkend vindt en systematisch geen geruststellende dwanghandelingen meer uitvoeren. Als je weer merkt dat je de neiging krijgt om te gaan vermijden of situaties uit de weg te gaan, is het belangrijk direct ’tegenmaatregelen’ te nemen en de vermijding geen vat op je te laten krijgen. CGT voor dwangklachten kun je het beste krijgen bij een gespecialiseerde angst en dwangpolikliniek. Er bestaan ook goede zelfhulpboeken, bijvoorbeeld: ‘Doorbreek je dwang’ van Manja de Neef (Boom).

Kan iemand ook zonder medicijnen herstellen van ocd?
Jazeker, met cognitieve gedragstherapie. Zie mijn antwoord hierboven.

Ik ben bang dat ik het toch niet zonder medicijnen kan. Ook al had ik het gevoel dat de medicijnen niet echt hun werk deden. Ik ben bang dat ik nu door het staken van de medicatie weer last krijg van de klachten en er dan niet meer uit komt.
Ik zou hier niet meteen vanuit gaan. Probeer niet direct het ergste te denken over een nog onbekende toekomst.

Is de reden om te starten met medicatie om het zenuwstelsel te kalmeren of om door die medicatie beter in staat te zijn behandeling te volgen?

Beide redenen kloppen. Door de antidepressiva worden je hersenen rustiger: ze reageren minder snel op angstsituaties, waardoor je je dwanghandelingen gemakkelijker kunt stoppen en je de dwangsituatie beter onder controle krijgt. Ook kun je met medicatie gemakkelijker CGT ondergaan.

Terug naar alle vragen

Stel een vraag